1- دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرمشناسی دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران ، masoudakbari29@yahoo.com
2- دانشیار گروه حقوق کیفری و جرمشناسی دانشگاه علم و فرهنگ، تهران، ایران
3- دانشآموخته حقوق کیفری و جرمشناسی دانشگاه مازندران، بابلسر، ایران
چکیده: (6787 مشاهده)
تا قبل از تصویب قانون مجازات اسلامی 1392، نهاد توبه به صورت پراکنده و اختصاصی در قالب موادی چند پیرامون مجازاتهای حدی پذیرفته شده بود. اما قانونگذار در آخرین اراده خود در قانون مجازات اسلامی به پذیرش نهاد توبه در قالب موادی جداگانه اقدام نموده است که زوایا و چارچوب آن به موجب قواعدی ویژه مشخص شده است. این ابداع قانونگذار، در نتیجه تحلیل جرمشناختی موضوع از یک طرف و بررسی اجرا و عملی ساختن آن در بوته فرایند دادرسی کیفری، میتواند با اشکال و چالش جدی روبرو شود. به نظر میرسد تقنین نهاد توبه در قانون مجازات اسلامی با نادیدهانگاری نظریات مدرن جرمشناختی، بویژه بزهدیدهشناختی و چرخش زاویه دید به سَمت توجه به عمل مجرمانه به جای شخصیت بزهکار و همچنین عدم امکان عملی احراز شرایط و مقررات توبه و آثار نامطلوب کاربست عملی آن، با ایرادهایی روبروست که لازم است زوایای پیدا و پنهان جهت دست یازیدن به سیاست جنایی کارآمد مشخص و معلوم شود. با توجّه به محدودیتهای ماهوی و شکلی پیرامون این قضیه و نیز دور شدن مبانی پذیرش نهاد توبه در قانون مجازات اسلامی از نظریههای مدرن و تحولات اخیر جرمشناسی و نیز عدم راهکارهای شکلی عملیسازی این نهاد، اجرای توبه مشکلساز خواهد بود و سیاست جنایی را از مطلوبیت خود دور خواهد ساخت.
نوع مقاله:
پژوهشی اصیل |
موضوع مقاله:
حقوق کیفری و جرمشناسی دریافت: 1399/2/27 | پذیرش: 1399/6/22 | انتشار: 1400/1/15